Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 


Film
Whiplash: de hardhandige methode
regie: Damien Chazelle, VS, met: J.K. Simmons & Miles Keller

'Whiplash' van regisseur Damien Chazelle is een intrigerende en ontroerende film. Het thema – strenge leraar drilt veelbelovende student – is verwant aan dat van de in Amerika zo geliefde sport- en recrutenfilms. Een vergelijking met Stanley Kubricks 'Full Metal Jacket' ligt voor de hand. Ook Terence Fletcher, gespeeld door J.K. Simmons, is een vuilbekkende instructeur die schreeuwend, scheldend en met stoelen smijtend poogt het maximale te halen uit Miles Teller, die Andrew Neyman is, de van Buddy Rich kwijlende leerling. Het maximale en nog een beetje meer. De hoofdpersonen zijn karikaturaal, maar toch geloofwaardig en naar welke muziekschool Shaffer gemodelleerd is zullen Amerikaanse jazzdocenten je kunnen vertellen. Camerawerk en editing zijn superbe en flitsend, maar een paar kanttekeningen zijn op hun plaats.

Is de film en dan met name de lesmethoden van Terence Fletcher 'authentiek'? Ik denk wel dat er van dit soort leraren rondlopen, zeker in de Verenigde Staten. De opleidingen daar hebben grosso modo een competitief karakter; techniek en snelheid staan hoog in het vaandel. Ook uit het verleden kennen we uitgesproken hardhandige muziekdocenten die excellente performers hebben opgeleverd. In de klassieke muziek is dat overigens misschien nog wel erger. Dat staat in schril contrast met de praktijk hier in Nederland, waar docenten en studenten tijdens jamsessies ("ach, doe maar 'I’ll Remember April'") graag met elkaar een pintje pakken. Maar is dat een probleem? Centraal staat toch de opdracht het potentieel van de leerling optimaal tot ontwikkeling te brengen. Van mij zou er meer aandacht mogen zijn voor het vormgeven van het persoonlijke geluid van de student, maar dat terzijde.

Typerend voor 'Whiplash' – de titel verwijst naar een muziekstuk dat geoefend wordt – is dat Buddy Rich het grote ideaal belichaamt. Nu zul je mij niet horen beweren dat die er niets van bakte. Ik vind het nog steeds een moeilijk te verteren idee dat Rich zijn jaren veertig-bigband moest opheffen. Maar Buddy was geen Chick Webb, geen Sidney Catlett, geen Sonny Payne. Geen Jones-boy ook. Wel was hij een van de snelste en technisch begaafdste van het gilde.

De film eindigt, heel symbolisch, in het New Yorkse Carnegie Hall. De heilige grond immers waar ook bandleiders Benny Goodman, Paul Whiteman en Duke Ellington triomfen vierden. En alle jazzcats die na hen kwamen. Eerst dreigt Neyman het te verkloten, maar een happy end mag natuurlijk niet uitblijven. 'Whiplash' besluit met een triomfantelijke barrage in 'Caravan'. Je denkt inmiddels: knappe ghost drummer die het karweitje voor Miles Tiller opknapte. Maar volgens internet was hij het echt zelf. Petje af.

De film 'Whiplash' draait nu in de Nederlandse en Belgische bioscopen. Klik hier voor de trailer.

Labels:

(Eddy Determeyer, 8.12.14) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.