Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Concert
Mechanical Duck steekt molenaarsdochter in eigentijds jasje

zaterdag 10 januari 2015, PlusEtage, Baarle-Nassau

Een jazzkwartet bestaande uit bas, drums, tenorsax en een klassiek geschoolde tenor is niet bepaald een alledaagse verschijning. En als dat kwartet dan ook nog eens de liederencyclus 'Die Schöne Müllerin' van Franz Schubert ter hand neemt, is het feest helemaal compleet. Dan kun je als kwartet vervolgens twee kanten op. Of het wordt een slechte persiflage die grenst aan heiligschennis, of het wordt een zinvolle bewerking, die ook nog iets toevoegt aan het origineel. Alleen dat laatste is vanzelfsprekend geoorloofd, maar tevens een enorme uitdaging. Maar, eerlijk is eerlijk, Mechanical Duck slaagt erin de luisteraar mee te voeren, te ontroeren en op een nieuwe manier te laten kijken naar dit overbekende werk.

'Die Schöne Müllerin' is een liederencyclus, bestaande uit 20 liederen, een epiloog en een proloog, die Franz Schubert in 1825 schreef op evenzoveel gedichten van Wilhelm Müller. Het verhaalt van een jongeman die gaat zwerven en na een lange tocht bij een molen uitkomt. Hij voelt zich hier thuis, solliciteert als molenaarsknecht en wordt aangenomen. Vervolgens wordt hij tot over zijn oren verliefd op de molenaarsdochter. Die kiest helaas echter voor een knappe jager en onze molenaarsknecht verdrinkt zich, vanwege liefdesverdriet, in een beek. De verdienste van Schubert is dat hij de diverse stemmingen waarin de jongeman verkeerd op een perfecte manier op muziek heeft weten te zetten. Hij is dan ook niet voor niets zo ongeveer de beroemdste liederencomponist aller tijden.

In het tweede lied, 'Das Wandern' - met die overbekende eerste zin 'Das Wandern is der Müllers Lust, das Wandern!' - spat de vrolijkheid en levenslust er direct van af. Bij Mechanical Duck is dat al niet anders. Om ons rustig voor te bereiden start tenor Charles Henk solo, maar dan, na de eerste paar zinnen, vallen organist Folker Oosterbeek, tenorsaxofonist Jasper Blom en drummer Felix Schlarmann bij, om de luisteraar mee te nemen in een zinderende beat, Schubert in een jazzjas stekend. 'Das Wandern' is ineens een funktrack. En dit lied kan het hebben! Wat volgt is 'Wohin?', die mooie ballade. Hier zorgt Blom voor een gevoelige inkleuring met zijn saxofoon op een lichte spanning veroorzakende brom van het hammondorgel. 'Halt!' daarentegen, als de jongeman de molen ziet liggen en het gevoel heeft dat dit hem wel past, wordt vormgegeven met een krachtige groove op het orgel, ondersteund door creatief slagwerk van Schlarmann en met daaroverheen een zinderende saxsolo met krachtige uithalen van Blom.

Ook de tekstbehandeling door Charles Henk is verrassend. Zo kiest hij ervoor om 'Ungeduld' met de beroemde frase 'Dein ist mein Herz' voor te dragen in plaats van te zingen. Maar echt opvallend is de versie van 'Des Baches Wiegenlied'. Door te werken met loops zingt Henk hier een canon. Het heeft een bedwelmend effect dat past bij het sterven, want daar gaat deze tekst over. Als de canon wegsterft, pakt Oosterbeek het over met een indringende, repetitieve melodie op het orgel. Het nummer komt tot een apotheose in een intens geblazen solo door Blom, waar de weemoed in doorklinkt. Aan het eind komt de canon van het begin weer even terug om heel langzaam weg te sterven. De molenaarsknecht is dood en de cyclus ten einde.

'Die Schöne Müllerin' blijkt zo, in deze uitvoering, veel eigentijdser dan gedacht. Liedjes over de liefde zijn dan ook van alle tijden. Schubert zou nu wellicht een singer-songwriter zijn. Dat is het gevoel wat je krijgt als je Mechanical Duck bezig ziet en hoort. Helaas kwam op deze avond slechts een selectie van de twintig liederen voorbij. Het wachten is nu op een mooie cd-uitgave van de complete cyclus door dit kwintet.

Labels:

(Ben Taffijn, 26.1.15) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.