Cd
Tomas Fujiwara – 'Triple Double' (Firehouse 12, 2017)
Opname: 31 januari - 1 februari 2017

Een dubbeltrio is bepaald geen alledaagse samenstelling voor een groep. In een jazzgerelateerde context is het niet vergezocht om dan terug te denken aan de opnamen van het Ornette Coleman Double Quartet van 1960. Die zorgden voor deining toen ze uitkwamen op de lp 'Free Jazz', met twee plaatkanten lang doorlopende collectieve improvisatie. Triple Double beweegt zich meer dan vijftig jaar later in een heel ander tijdvak. Intussen zijn er markante improvisatoren en componisten blijven komen, technieken zijn geëvolueerd en kruisbestuivingen gaan,
misschien minder ophefmakend en volgens sommigen als oude wijn in nieuwe zakken, toch weer onvermoede richtingen uit.

Uit de avant-garde van de laatste decennia is misschien geen subgenre ontstaan onder zo'n nieuwe vlag, maar continu zijn stromingen in ontwikkeling en in de weer met voorbedachte en spontane compositie. De muzikanten die drummer Tomas Fujiwara hier verzameld heeft, houden zich op in deze milieus. Hij kent hen van andere projecten, zoals Mary Halvorson's Code Girl, Taylor Ho Bynum Sextet, Tomaka Reid Quartet en Thumbscrew. Zij zoeken en tasten ook graag af, werkten zich in de kijker aan de zijde van bekenden als Anthony Braxton en minder grote namen. Zulke ervaringen droegen hun steentje bij in het tot stand komen van dit album, dat een aantal recensenten heeft verwelkomd als een van de beste die het jaar 2017 te bieden had.

Triple Double heeft tien eigen composities in petto en die komen met soms intoxicerende effecten. Met vaak twee trompettisten, twee gitaristen en twee drummers tegelijk spelen ze verdubbeling en ontdubbeling zo uit dat een volle, intrigerende sound ontstaat. Dat gaat meermaals gepaard met krachtige uitbarstingen en injecties van een flinke dosis rock, zoals in 'Blueberry Eyes', dat aansluit op 'Diving Quarters'. Dat is de opener van deze cd, die begint met een intro van twee gitaren, die al aangeven dat grillige en vrije bewegingen een belangrijke plaats zullen krijgen. 'Diving Quarters' ontplooit zich in bijna elf minuten langs compositorische lijnen die wat aan de schrijfstijl van Halvorson schatplichtig lijken. Eigenzinnige kronkels en bogen leiden hier geleidelijk naar rollende golven. Fujiwara laat voelen dat hij als componist geen beginneling is.

De dubbele triobezetting laat toe om te spelen met complementariteit en contrastwerking en dat gebeurt hier dan ook. Cornet en trompet brengen sowieso al een verschillende klankkleur aan en deze blazers ontwikkelden door de jaren ook een eigen stem. Taylor Ho Bynum aast graag op een schreeuweriger en rafeliger geluid, Ralph Alessi blaast meestal lyrischer en vloeiender. De freaky speelstijlen van de gitaristen Mary Halvorson en Brandon Seabrook versterken elkaar en wisselen elkaar af met uiteenlopende vervormingen. Nu en dan zijn ze gelukkig te identificeren, omdat zij in het linker- en hij in het rechterkanaal zit. De drummers - met naast Fujiwara Gerald Cleaver - lijken zo close als een Siamese tweeling, een tweespan dat op eenzelfde golflengte ondersteunt, aandrijft, doorrolt.

Tussen en naast spannende composities zitten ook een paar 'Hurry Home'-sfeerstukjes die hun charme hebben en bijna een moment van ontspanning voorzien. Ongeveer halverwege de cd bevindt zich een originele ode aan Alan Dawson. Fujiwara verwerkt er tapes in van toen hij als 10-jarige van hem les kreeg. Dit is een hommage die de aandacht grijpt en vasthoudt met louter drums en hier en daar stemmen, vergezeld van oude ruis. Het is een prestatie om bewaarde herinneringen uit de kindertijd in een fascinerende ode te vereeuwigen, maar als je de cd regelmatig draait, vormt het soms een breekpunt in de flow. Dat helpt dan weer om kritisch te blijven, al is wat volgt opnieuw meeslepend. 'Love And Protest' trekt daana weer sterk aan en al is dat misschien niet zo'n fantastisch nummer als het eerst scheen, het rolt in die aanpak van een dubbeltrio slim en handig de loper uit naar een hoger niveau in 'Decisive Shadow'.

'Triple Double' hoeft over vijftig jaar niet als een klassieker overeind te staan om nu sterke indruk te maken en nog vaak voor luisterplezier te kunnen zorgen, als toch wel iets bijzonders.

Klik hier om dit album te beluisteren.

Deze recensie verschijnt ook op Jazz'Halo.