Pagina's

woensdag, april 11, 2018

In memoriam
Cecil Taylor

15 maart 1929 – 5 april 2018

Als de zoon van een danseres die ook piano en viool speelde, begon Cecil Taylor piano te spelen op zesjarige leeftijd. Na een klassieke training stond hij met enkele kleine groepen van onder andere Johnny Hodges en Hot Lips Page op het podium. Zijn eerste eigen groep was een kwartet met Steve Lacy op sopraansax, Buell Neidlinger op bass en Dennis Charles aan de drums. Met hen speelde hij standards, composities van Monk en Ellington en eigen nummers. In 1957 stonden zij als experimenteel geprogrammeerd op het Newport Jazz Festival. Ornette Coleman zou weinig later de vlaggendrager worden voor de term free jazz, maar voor de ontwikkeling van die richting werd Cecil Taylor niet minder belangrijk.

De volgende jaren en decennia ontwikkelde de pianist zijn genie. Hij stak met zijn intense energie, indrukwekkende techniek en gedurfde ideeën boven vele andere pianisten uit - of laten we zeggen dat hij zijn eigen koers voer en een voorbeeld werd voor tijdgenoten en generaties die volgden. Hij benaderde de toetsen als de gestemde delen van een percussie-instrument en ontwikkelde een benadering van muziek die volgde op wat voorafging, maar er ook sterk van afweek. Swing kon hij helemaal laten varen, maar in de samenwerkingen die hij aanging stak altijd een geweldige drive en een fascinerend spelen met texturen. Critici, theoretici en collega-musici gingen hem om zijn aanpak bestuderen en analyseren.

Vanaf eind jaren zestig ging Cecil Taylor vaak solo optreden, in de jaren zeventig tevens graag in duo. Zijn interesse in de bewegingen en structuren in dans die zijn improvisaties konden beïnvloeden, mondden in 1979 ook uit in de compositie van een kort balletstuk. In 1988 resideerde hij in Berlijn op een jazzfestival - wat met 11 cd's werd gedocumenteerd. Hij speelde er in groot ensemble, naast tal van memorabele solo's, duetten en trio's.

Afhankelijk van de bronnen die je er nu op kan naslaan komen uiteenlopende opnamen uit zijn hele carrière in het vizier. Meer solo en in duo vind je bijvoorbeeld ook op het album 'Historic Concerts' met Max Roach. Bij de opvallende platen horen zeker 'Nefertiti, The Beautiful One Has Come' uit 1962, waarin Taylor speelde in een combinatie met drummer Sunny Murray en saxofonist Jimmy Lyons, alsook de Blue Note-uitgaven uit 1966 van 'Unit Structures' en 'Conquistador!'. Als een aanrader van soloperformance geldt 'For Olim' uit 1986. En net zo goed kun je nog een keer teruggrijpen naar een van zijn eerste platen, zoals 'Love For Sale' uit 1959.

Cecil Taylor laat een schat aan muziek na, hij past in het rijtje waar John Coltrane bij hoort.

Foto: Maarten Jan Rieder